Skutki eutrofizacji wód
Eutrofizacja to naturalny proces starzenia się jezior, stawów czy innych zamkniętych ekosystemów wodnych, w wyniku którego zbiorniki wodne stopniowo zarastają i wypłycają się.
W naturalnych warunkach eutrofizacja jest korzystna i stanowi rodzaj użyźnienia. Problem zaczyna się wtedy, gdy postępuje ona zbyt szybko i gwałtownie, najczęściej wskutek ingerencji człowieka. Winny jest nadmiar związków biogennych – fosforanów i azotanów, których duże stężenie znajduje się nawet w oczyszczonych ściekach, a także nawozach sztucznych.
Na skutek przyspieszonej eutrofizacji wód dochodzi do:
- wysokiego stężenia azotanów i fosforanów w wodzie, szczególnie fosforu mineralnego wiosną i azotu organicznego latem,
- kumulacji biogenów w osadach dennych, głównie fosforu i materii organicznej,
- masowych zakwitów fitoplanktonu, czyli m.in. niekontrolowanego wzrostu sinic i wytwarzanych przez nie cyjanotoksyn (poważnie zagrażających zdrowiu ludzi),
- nadwyżek materii organicznej, czyli coraz większego stężenia substancji organicznych w wodzie i osadach dennych; na skutek tego osady denne rosną w masę i dochodzi do wypłycania się zbiornika, a woda staje się mniej przezroczysta,
- niedoborów tlenowych w wodzie i osadach dennych, odczyn pH wody spada, a przewagę zyskują procesy beztlenowe (m.in. wzrasta poziom toksycznego siarkowodoru),
- niekorzystnych zmian w biocenozie, co oznacza, że spada bioróżnorodność gatunkowa i zostaje zakłócona cała równowaga biologiczna ekosystemu wodnego.
Postępująca eutrofizacja sprawia, że wartość zbiorników wodnych znacznie spada, a wraz z nią spadają dochody mieszkańców danego terenu.
Najczęściej zeutrofizowane jeziora nie nadają się już do użytku w celach:
- gospodarczych (rybołówstwo, przemysł przetwórczy, źródła wody pitnej, rolnictwo, itp.),
- rekreacyjnych (wędkarstwo),
- sportowych (kajakarstwo, żeglarstwo, surfing),
- turystycznych (agroturystyka).